Adli Sicil Arşiv Kaydı Sildirme

Adli sicil arşiv kaydı sildirme; adli sicil kaydının silinmesinde olduğu gibi Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne yapılacak başvuru ile sildirilebilir. Bunun için öncelikle arşiv kaydı sildirme şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin incelenmesi gerekmektedir. Örneğin kişinin ölümü halinde, ölümüne dair resmi belgenin kuruma ulaşması ile arşiv kaydı kendiliğinden silinir. Ölüm bilgileri Cumhuriyet Başsavcılıkları tarafından bildirilir. 3682 sayılı Kanunda arşiv kaydının silinmesi söz konusu değilken, 5352 sayılı Kanun arşiv kayıtlarının da şartların oluşması halinde silinebileceği hükmünü getirmiştir. Arşiv kaydının silinmesi 5352 sayılı Adli Sicil Kanunun 12. maddesinde düzenlenmiştir. 5352 sayılı Adli Sicil Kanunun 12. maddesine göre; arşiv bilgileri,

• İlgilinin ölümü üzerine,
• Anayasanın 76’ncı maddesi ile Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlarda bir hak yoksunluğuna neden olan mahkumiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;

1. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla onbeş yıl geçmesiyle,
2. Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın otuz yıl geçmesiyle,
3. Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren beş yıl geçmesiyle

• Fiilin kanunla suç olmaktan çıkarılması halinde, bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adli sicil ve arşiv kayıtları, talep aranmaksızın tamamen silinir.
• Kanun yararına bozma veya yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilen beraat veya ceza verilmesine yer olmadığı kararının kesinleşmesi halinde, önceki mahkumiyet kararına ilişkin adlî sicil ve arşiv kaydı tamamen silinir

Arşiv kaydı ve adli sicil arşiv kaydının silinmesine ilişkin genel bilgiler; 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu ve ilgili yönetmelikte düzenlenmiştir. Arşiv kaydının silinmesi için başvurulacak en hızlı yol merkezi Ankara’da bulunan Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne başvuru yapılmasıdır. Bunun için kişilerin Ankara ilinden başvuru yapması, başka bir ilden başvuru yapmasından hızlı olacaktır. Adli sicil arşiv kaydı sildirme işlemleri için avukata vekalet vermeniz gereklidir. Aksi durumda işlemlerinizi kendiniz takip etmelisiniz.

Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?

Adli sicil arşiv kaydı sildirme işlemleri için kişinin kuruma başvuru yapması gereklidir. Fakat kurum kanunda belirtilen şartları taşıyan arşiv kayıtlarını silmektedir. Bu nedenle son derece dikkatli davranmanız gereklidir. Sabıka kayıtları esas olarak ikiye ayrılmakla birlikte ikisi de birbirini tamamlayıcı unsurlar içermektedir. Şöyle ki; sabıka kaydı diğer adıyla adli sicil kaydıdır. Kişinin işlemiş olduğu bir suç neticesinde kesinleşen cezalar adli sicil kaydına işlenir. Cezanın infazının tamamlanması ile bu kayıtlar arşiv kaydına aktarılır. Arşiv kaydının silinmesi için Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne bir başvuru yapılmalıdır. Kuruma başvuru yaparken bir dilekçe hazırlanır ve eklerinde kişinin kimlik fotokopisi ve arşiv kaydının silinmesine dair şartları sağladığına yönelik evraklar gönderilir. Tüm bu hususların eksiksiz bir şekilde tamamlanması için alanında uzman bir avukatın yardımına başvurulmalıdır. 5352 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinde adli sicildeki kaydın hangi durumlarda arşive alınacağı düzenlenmiştir. Bunlar;

• Yerine getirme (Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması),
• Ceza zamanaşımının dolması (Ceza zamanaşımı hesabında suç tarihi esas alınarak, 765 sayılı mı yoksa 5237 sayılı TCK’nın mı uygulanacağı belirlenmelidir. Bu belirlemeden sonra kesinleşme tarihine ceza zamanaşımı eklenmelidir.),
• Genel af,
• Ceza mahkumiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık.
• Türk vatandaşları hakkında yabancı mahkemelerce verilmiş olup adli sicile kaydedilen;
• Hürriyeti bağlayıcı cezaya mahkumiyet hükümleri kesinleştiği tarihten itibaren mahkûmiyet kararında belirtilen sürenin geçmesiyle arşive alınır. Kesinleşme tarihine mahkûmiyet tarihi ilave edilerek hesaplanacak süre yerine getirme (arşive alınma koşullarının oluştuğu) tarihi olarak kabul edilmek suretiyle kayıt arşive alınır. Arşivden silmeye ilişkin genel kurallar uygulanır.Adli para cezasına mahkûmiyet hükümleri ile cezanın ertelenmesine ilişkin hükümler, adli sicil kaydına alınmadan doğrudan arşive kaydedilir. Bu hükümlerin kesinleşme tarihleri yerine getirme tarihi olarak kabul edilmek suretiyle, arşivden silmeye ilişkin olarak genel kurallar uygulanır.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Sildirme Şartları

Adli sicil arşiv kaydı sildirme şartları kanunda yazılmıştır. Bu kapsamda silme işlemleri gerçekleştirilir. Arşiv kaydı belli koşulların gerçekleşmesi halinde silinebilir:

• Kural olarak hükümlüye ait adli sicil kaydı cezanın infaz edilmesinden sonra silinerek arşiv kaydına alınır. Hükümlüye ait arşiv kaydı ise 5 yıl sonra silinir.
• Arşiv kaydına alınan mahkumiyet hükmü, TCK dışındaki kanunların ceza mahkumiyetine bağladığı hak yoksunluklarına neden olan bir mahkumiyet ise; cezanın infazından sonra hükümlünün başvurusu ile mahkeme tarafından Memnu Hakların İadesi kararı verilmişse kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 15 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Memnu hakların iadesi kararı alınamamış ise kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 30 yıl geçmesiyle arşiv kaydı silinir. Bu hüküm nedeniyle ceza mahkumiyetlerinin büyük bir kısmı 15 yıl veya 30 yıl süresince arşiv kaydında kalmaktadır.
• Hükümlünün ölmesi, fiilin suç olmaktan çıkması gibi nedenlerle de arşiv kaydı silinir.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Sildirme Ne Kadar Sürer?

Adli sicil arşiv kaydı sildirme ne kadar sürer sorusunun cevabı kanunda yoktur. Zira kanun arşiv kayıtlarının silinebileceği koşulları sadece düzenlenmiştir. Ama ortalama 1-2 ayda adli sicil arşiv kaydı sildirme işlemi yapılabilmektedir. Tabi bu süreler kesin ve net süreler değildir. Duruma göre kısalabilir veya uzayabilir. Arşiv kayıtları; Adalet Bakanlığı’na bağlı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne yapılacak bir başvuru ile sildirilebilir. Sildirme işlemi için gereken bir dilekçe ve eksiksiz ekleri ile kuruma başvuru yapılmasıdır. Bunun için alanında uzman bir avukatın yardımını alarak süreci daha hızlı ve kolay yürütebilirsiniz. Arşiv kaydının hangi durumlarda silineceği 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu’nun 12. Maddesinde düzenlenmiştir. Yasaya göre arşiv kayıtları şu durumlarda silinmektedir:

• Kişinin ölümü,
• Fiilin kanunda suç olmaktan çıkarılması ile, (Talebe gerek yoktur.)
• Akıl hastalığı olan kişi hakkında güvenlik tedbirine hükmedildikten sonra infazın tamamlanması ile,
• Anayasa’nın 76. Maddesi ile Türk Ceza Kanunu’ dışındaki kanunlarda yer alan mahkumiyetler için yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu ile 15 yıl geçmesi ile,
• Anayasa’nın 76. Maddesi ile Türk Ceza Kanunu’ dışındaki kanunlarda yer alan mahkumiyetler için yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın 30 yıl geçmesi ile,
• Diğer mahkumiyetler açısından kaydın arşive alınmasından itibaren 5 yıl geçmesi ile, (Tamamen)
• Kişi hakkında beraat kararı verilmesi, (Kesinleşmelidir.)
• Kişi hakkında ceza verilmesine yer olmadığı kararı verilmesi, (Kesinleşmelidir.)

Kişi hakkında beraat kararı verilmesi ve ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilmesi halinde arşiv kayıtları silinir. Ancak bunun için bu iki kararın kesinleşmesi gerekir. Bu kararlar ya kanun yararına bozma ya da yargılamanın yenilenmesi sonucunda verilir. Nitekim kişinin işlemiş olduğu suçlar, kesinleşmediği takdirde adli sicil kayıtlarına işlenmez. Bu nedenle de olağanüstü kanun yollarına başvurulmadan beraat ya da ceza verilmesine yer olmadığı kararı alınması mümkün değildir.

Adli Sicil Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?

3682 sayılı Kanunda arşiv kaydının silinmesi söz konusu değilken, 5352 sayılı Kanunda koşullarının oluşması halinde arşiv kayıtlarının da silinebileceği düzenlenmiştir. 5352 sayılı Kanunun 12. maddesinin ilk halinde, arşiv bilgilerinin, kayıt sahibinin ölümü, kaydın girildiği tarihten itibaren 80 yılın geçmesi, fiilin suç olmaktan çıkarılması ve olağanüstü kanun yolları sonucu sanığın beraatine veya ceza verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiş olması olarak düzenlenmişti. Arşiv kaydının silinmesini neredeyse imkansız kılan 12. madde Anayasa Mahkemesince iptal edilince, bu madde yeniden kaleme alınmış, 11.04.2012 tarihinde maddenin yeni hali yürürlüğe girmiştir. Anayasa Mahkemesinin iptal kararından sonra, kanun koyucu, istisna suçlar yönünden yasaklanmış hakların iadesi kararı olup olmadığına göre arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren (5352 s. K. m. 9) 15 veya 30 yıllık sürelerin geçmesi halinde arşivdeki kayıtların da silinebileceğine dair düzenleme yapmıştır.

Adli sicil ve arşiv kayıtlarının silinme koşullarının oluşup oluşmadığının değerlendirilmesinde aşamalı bir metot izlenir. Bu kapsamda, öncelikle, başkaca inceleme yapılmaksızın resen silinecek kayıtlar ile ilgili inceleme yapılması ve arşive alınma koşullarının değerlendirilmesi gerekir. Sonrasında sırasıyla, önce yaşı küçüğe (çocuk) ilişkin kurallar, devamında 647 s. K. gereği erteli ilama ilişkin kurallar ve son olarak genel kural (TCK. m. 51 gereği erteli veya kast-taksir kuralı) uygulanmak suretiyle adli sicil veya arşiv kaydının silinme koşullarının oluşup oluşmadığı değerlendirilir. Arşivden silinmesi özel koşullara bağlı ve bu makalede “istisna suçlar” olarak ifade edilen suçlara, yeri geldikçe değinilecektir.

647 sayılı Kanun gereği erteli ilamlara ilişkin kayıtların silinmesinde veya arşive alınmasında, ayrıksı durumlar hariç olmak üzere, silme veya arşive alma için dolması gereken yasal süreler karar tarihine ilave edilir. 5237 sayılı Kanun gereği erteli ilamlar da dahil olmak üzere, yukarıda bahsedilen diğer tüm silme kuralları için ise yasal süreler, arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihe ilave edilir. Genel olarak, arşive alınma koşulu, infazın yapıldığı yani yerine getirme fişinde yer alan yerine getirme tarihinde gerçekleşir. Buna karşılık, ilgilinin kaydında, yerine getirme fişi (Y) girişi olmadığı durumlarda hükmün kesinleşme tarihine, suç tarihinde yürürlükte olan TCK’da belirlenmiş ceza zamanaşımı süresi eklendiğinde, ceza zamanaşımı doluyor ise kayıt arşive alınabilir ve ceza zamanaşımının dolduğu tarih arşive alınma koşulunun gerçekleştiği tarih olarak kabul edilir.

Adli sicildeki kaydın arşive alınmasında, ayrı esas karar numarasına sahip her fiş müstakil olarak değerlendirilir. Hangi kayıt için arşive alınma koşulları oluşuyorsa o kayıt arşive alınabilir. Buna karşılık, ayrı esas karar numarası üzerinden verilen birden fazla mahkûmiyete ait adli sicilden çıkarılarak arşive alınmış kayıtlar, farklı suçlara ilişkin bile olsa, kayıtlardan herhangi biri için arşivden silme koşulları oluşmuyorsa, aynı esas karar numarasına sahip diğer kayıtlar da silinemez. Adli sicil arşiv kaydı sildirme işlemleri için www.adlisicil.org sitesiyle iletişim kurabilirsiniz.