İçindekiler
“Adli sicil kaydı işe girerken sorun olur mu?” işe başvurusu yapan herkes bu sorunun cevabının merak eder. Bu soruya makalenin başında cevap vermek gerekirse evet adli sicil işe girerken sorun olabilir. Ama bunun için belli suçlardan veya cezanın belli bir miktar üzeri olması gerekir. Adli sicil kaydı; kişi hakkında kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirleri ile mahkumiyet bilgilerinin bulunduğu kayıtlardır. Adli sicil kaydı kişinin kişisel verilerinden olup, öğrenilmesi ve hukuka aykırı olarak yayılması da suç teşkil etmektedir. İş başvurularında da kişinin işe uygun olup olmadığı incelenirken adli sicil kaydının sorulması mümkündür. Genel olarak kişinin işe girerken adli sicil kaydında sabıkası olması halinde işe alım süreci olumsuz sonuçlanmaktadır.
Kamu kurumlarında kişilerin hangi durumlarda işe giremeyeceği aşağıda ayrıntılı olarak yer almış olup, özel sektörde çalışan kişiler içinse işverenin belirli bir inisiyatifi bulunmaktadır. Nitekim özel sektörde de adli sicil kaydından dolayı kişilerin elenmesi genel olarak mümkündür. Bu nedenle adli sicil kaydının silinmesi önem arz etmektedir. Buna ilişkin alanında uzman bir avukatın yardımı ile adli sicil kaydının silinmesi için başvuruda bulunulmalı ve işe alım süreçlerinin olumlu geçmesine katkı sağlanmalıdır. “Adli sicil kaydı işe girerken sorun olur mu?” sorusunun cevabını hadi gelin detaylı olarak sizlere açıklayalım.
Özel Sektörde Adli Sicil Kaydı İstenir Mi?
Başkalarının öğrenmesi ile kişinin mağduriyet yaşayabileceği veriler ya da kişinin ayrımcılığa maruz kalmasına neden olacak veriler özel nitelikli kişisel verilerdir. Kişinin adli sicil kaydı da özel nitelikli kişisel verilerden sayılmaktadır. Bu verilerin işlenmesi ve paylaşılması hassas bir veri olduğundan, Kanun kapsamında ayrıca yasal düzenleme altına alınmıştır. Bu nedenle adli sicil kaydının işlenmesi için iki şarttan birinin gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu şartlar şy şekilde sıralanabilir:
- İlgili kişinin açık rızasının bulunması gerekir.
- Kanunlarda açık bir şekilde bu husus öngörülmelidir.
Kural olarak işverenin kişinin adli sicil kaydını incelemesi, ilgili kişinin açık rızası olması halinde mümkündür. Ancak günümüzde bu hususa çok fazla dikkat edilmemekle birlikte, işçinin rızası olmaksızın ya da yasada öngörülü bir durum söz konusu olmaksızın adli sicil kaydı incelenir. Nitekim işçinin belirli bir noktadan sonra güçsüz tarafta yer aldığı ve özgür iradesinin olmadığı ortadadır. Bu nedenle işverenin işçiden açık rıza alması ve adli sicil kaydını inceledikten sonra kişiye olumsuz bir sonuçla dönmeyeceğinin garantisini vermesi gerekmektedir. Aksi takdirde özel şirketlerin birtakım idari yaptırımlara maruz kalacağı ortadadır. Adli sicil kaydı özel sektörde işe girerken sorun olur mu sorusunun cevabını sizlere verdik.
Kamu Kurumlarına Girişte Adli Sicil Kaydı İncelenmesi
Kamu kurumlarına memur olarak atanmak için çeşitli şartlar gerekmektedir. Bu şartları sağlamayan kişilerin memur olarak atanması mümkün değildir. Özetle devlet memuru olmak için gerekli genel şartlardan; kişinin Türk vatandaşlığına sahip olması, eğitimi, yaşı, askerliğini yapıp yapmadığı, sağlık koşullarına haiz olup olmadığı, kamu haklarından yasaklı olup olmadığı, belirli sürenin üzerinde hapis cezası almamış olması ve bazı suçlar açısından hükümlü olmaması incelenerek karar verilir.
Artık “Adli Sicil Kaydı Yoktur” belgesi istenmeyecek; 03.04.2012 tarihli Resmî Gazete’ de Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmeliğin 25’inci maddesine değişiklik yapılarak Kamu kurum ve kuruluşları tarafından kimlik, adli sicil, askerlik ve sağlık durumu hususlarında adaylardan yazılı beyanları dışında ayrıca bir belge talep edilemeyeceğine dair düzenleme getirilmiştir. Artık ilginin beyanı, onu beyan eden bir müracaatı alınacak, adli sicil kaydını getirmesi istenmeyecek.
Devlet Personel Başkanlığı 25.04.2017 tarihli görüşüne göre; kişinin adli para cezasına çevrilen hapis cezaları, hakkında memnu hakların iadesi kararı alınmış olsa hatta adli sicil kaydı silinmiş olsa dahi yasadaki nitelikli suçlar arasında yer alıyorsa kişi memur olarak atanamaz. Bu suçlar 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda 58/A-5. Maddede sıralanmıştır. Aşağıda yer alan bu suçlar açısından adli sicil kaydı silinmiş olsa dahi kişiler memuriyete atanamaz:
- Kasten işlenen bir suç için 1 yıl ve daha fazla hapis cezası alınmışsa,
- Affa uğrasa dahi devlet güvenliğine karşı işlenen suçlarda,
- Anayasal düzen ve düzenin işleyişine karşı olan suçlarda,
- Zimmet,
- İrtikap,
- Rüşvet,
- Hırsızlık,
- Dolandırıcılık,
- Sahtecilik,
- Güveni kötüye kullanma,
- Hileli iflas,
- İhaleye fesat karıştırma,
- Edimin ifasına fesat karıştırma,
- Suçtan kaynaklı mal varlığı değerlerini aklama,
- Kaçakçılık suçları,
Adli sicil kaydı kamuda işe girerken sorun olur mu sorusunun cevabını sizlere verdik. Şayet kamuda adli sicilden dolayı işe alınmazsanız 60 gün içinde yürütme durdurma istemli iptal davası açmanız gereklidir. Bu dava idare mahkemesine açılır. İdare mahkemesi işe alınmanızda adli sicilin engel teşkil edip etmeyeceğini kararında tartışacaktır.
